SUYUN DEPOLANMASI VE GELECEK AÇISINDAN ÖNEMİ
Yağmur Suyu Toplama,Biriktirme ve Geri Kullanımı.
Yağmur Suyu Yönetimi
Yağmur suyu toplama sistemleri , günümüzde dünyanın birçok ülkesinde
uygulanıyor olmasına rağmen su sıkıntısı çeken ülkeler kategorisinde yer
alan ülkemizde, bu konu ile ilgili gelişmelerin henüz yeterli olduğu
söylenemez.
• Geleneksel yapılarımızda yağış sularının uygun mevsimlerde toplanıp,
gereksinim duyulduğu zamanlarda kullanılması gibi çözümlerin yaygın
olarak uygulanmış olduğu bilinmektedir.
• Tarihi yapıların çevresinde mutlaka su kuyuları bulunmaktadır.
• Geleneksel konutlarda da su kuyularının yanında yağmur suyunu toplama
amaçlı sarnıç kullanımı oldukça yaygındır.
• Dünyanın ve ülkemizin son yıllarda sıkça karşılaştığı susuzluk sorunu
yapılarımızdaki bu geleneksel uygulamaların yeniden gündeme
getirilmesini kaçınılmaz kılmaktadır.
Yağmur Suyu Yönetiminde Etken Faktörler
• Bölgesel yağmur suyu yönetimi: Tarımsal sulama ve daha geniş ölçekte su
hasadı teknikleri ile su kullanımını azaltılabilir.
• Bina içi yağmur suyu yönetimi: Binaların çatılarından yağmur suyu
toplanması ile şebeke suyu kullanım azaltılabilir.
• Günümüzde özellikle, önemli miktarlara ulaşan sulama suyu ihtiyacı için
genellikle içilebilir şebeke sularının kullanılması, hem çevresel hem de
ekonomik açıdan önemli bir kayıptır.
• Bunun için bazı toplu konut alanlarında, atıksuların dönüştürülerek yeniden
kullanılma çabaları olsa da, bunlar henüz çok yetersizdir. Oysa diğer su etkin
uygulamalarla birlikte, yağış bakımından uygun bölgelerde yağmur suyu
toplama sistemlerinin kullanılmasıyla çok yönlü yararlar sağlanacağı açıktır.
Yağmur Hasadının Üstünlükleri
• Projenin büyüklüğüne bağlı olmakla birlikte yatırım ve işletme maliyeti genelde
düşüktür.
• İnşaatı ve işletilmesi kolaydır.
• Sorumluluk bireysel/tekil sistemlerde mal sahibine aittir.
• Mevcut su temin sistemi ile bütünleştirilebilir.
• Sisteme adaptasyon kolaydır.
• Diğer su temin projeleri ile karşılaştırıldığında olumsuz çevresel etkileri daha
azdır.
• Elde edilen su bedelsizdir.
• Elde edilen su kullanım yerine yakındır.
• Elde edilen su diğer su teminlerine kıyasla çok daha kalitelidir, arıtmaya gerek
duymaksızın yeniden kullanılabilir.
• Mevcut su kaynaklarının korunmasına yardımcı olur.
• Acil durumlarda (deprem, ani susuzluk, vb.) durumlarda rahatlıkla kullanılabilir.
• Sel riskini azaltarak alıcı ortamlara taşınacak kirlilik yükünü azaltır.
Yağmur Hasadının Zayıflıkları
• Yağışlardaki belirsizlikler sistemin güvenirliğini azaltmaktadır.
• Bencil bir çözümdür, yardımlaşma duygusu ve paylaşma duygusunu
öldürür.
• Sorumluluk tekil sistemlerde sistemin sahibine aittir; bu nedenle cazip
olmayabilir.
• Tekil toplama sistemlerinin yaygınlaşması yerleşim yerine su sağlayan
belediye veya özel şirketlerin gelirinde düşüşe neden olabilir.
• Hükümetler alternatif su kaynağı olarak yağmur suyunun değerlendirilmesi
konusunda politika geliştirmemektedirler. Halkın da genelde bu konuda
talebi olmayabilir.
• Tanklar ve depolar çocuklar için tehlike oluşturabilir.
• Tanklar ve depolar çok yer kaplayabilir.
• Artvin: 1007.6 mm
• Rize: 1458.5 mm
• İstanbul: 749.3 mm
• Adana: 688.2 mm
• İzmir: 612.2 mm
• Aksaray: 351.3 mm
• Ankara: 410.2 mm
• Kahramanmaraş: 727.7 mm
Görüldüğü gibi yağış miktarı ülke içerisinde çok değişkendir.
Yağmur Sularının Toplama Miktarı
• Türkiye uzun yıllar ortalama yağış miktarı 574 mm
Diğer bir deyişle: m2 ‘ye 574 L su düşmektedir.
ÖRNEK
• 574 litre x 100 m2 = 57,400 litre ~ 57 ton/yıl su toplanabilir.
• Yağış düzensizlikleri/depo doluluğu, farklı çatı malzemeleri, çatıdan seken
su, farklı oluk sistemleri gibi nedenlerden oluşan kaçakları hesaba
katmak üzere, çıkan rakam 0.75 emniyet katsayısı ile çarpıldığında
• 57 x 0.75 ~ 42 ton/yıl su toplanarak depolanabilir.
• 5 kişilik bir ailenin yaşadığı düşünülürse 5x 150 L/kişi.gün= 750 L/gün
• Toplanan yağmur suyu ailenin 56 günlük; yaklaşık 2 aylık su kullanımına
karşılık gelmektedir.
Yağmur Sularının Kullanım Alanları
• Özellikle hava limanlarında, askeri bölgelerde, stadyumlarda, turistik
tesislerde ve çatı alanı yeterince büyük olan binalarda yağmur sularının
toplanarak, basit arıtma işlemlerinden geçirilip kullanıma sunulması
binalarda su korunumu için alınabilecek önemli bir önlemdir.
• Genelde yağmur suyunun yarısı buharlaşırken, diğer yarısı ya yeraltı sularına
karışır ya da ırmaklara karışır.
• Yerleşimlerde yağmur suyunu evsel kullanımlarla değerlendirmek, yağmur
suyu hacminin ve dolayısıyla taşıyacağı risk ve dezavantajının yaklaşık %30
dolaylarında azaltılmasını mümkün kılmaktadır.
• Bu suların Avrupa ülkelerinde kullanımı, AB 76/160/EEC sayılı Yüzme Suyu
Yönetmeliği’nin hükümlerine uygun olarak gerçekleştirilmektedir.
Yağmur Sularının Kullanım Alanları
• Bu sular yeşil alanların sulanmasında, tuvaletlerde, araba yıkanması gibi
birçok amaç için kullanılabilir.
• Tanklarda toplanan yağmur sularının kalitesinin iyi olması için sağlanması
gereken ön şart, teknik standartlara uymaktır. Tankların tasarımı ve
yapısındaki hatalar, yağmur sularının kendine has bir koku ile anlaşılabilen
düşük kalitede olmasına neden olmaktadır.
• Bir diğer önemli konuda yağmur suyu dağıtım hatlarının etiketlenmeleri ve
dolayısıyla halkın bilgilendirilmesi çok önemlidir.
Günlük Evsel su Kullanımı
Yağmur Suları ve Potansiyel Kullanım Alanları
Yeşil Alanları Sulama
• Öğle saatlerinde yapılan çiçek-çim sulama işlemi suyun fazlasıyla
buharlaşarak bitkilerin zarar görmesine sebep olduğundan bu sürecin sabah
ve akşam saatlerinde yapılması bitkilerin korunması açısından önemli ve
yararlı olmaktadır.
Tuvalette Su Kullanımı
• Almanya Bad Berka’daki bir hastane yağmur suyunu kullanarak su tüketim
maliyetlerini %20 oranında azaltmayı başarmıştır. Bu miktar 2000 yılında
yaklaşık 36.144 m3 olmuştur. 2006 yılına kadar elde edilen tasarruf ise
yaklaşık 1,5 Milyon Euro’dur.
Çamaşır Yıkama
• Dermatolojik araştırmalar, yağmur sularının ev ve işleri için de
kullanılabileceğini göstermiştir. Yağmur suyunda yıkanmış çamaşırlar ile içme
suyunda yıkanmış çamaşırlar arasında bakteriyolojik açıdan hiçbir farklılık
olmadığını göstermiştir.
Yağmur Suyu Toplama
• Türkiye’deki yağmur rejimi bu tip toplama sistemleri için uygundur.
• Özellikle dağlık olan kıyı bölgelerinde yağış boldur (1,000–2,500 mm/yıl),
kıyılardan iç bölgelere gidildikçe yağış azalır.
• Konya Meram ilçesinde yapılan bir çalışmada, 4 kişilik bir ailenin kullandığı,
200 m2 su tutma alanı ve 100 m2 suyu az kullanan bitkilerin ekildiği bahçesi
olan bir konutun su ihtiyacı hesaplanmıştır. 20–25 tonluk depolama tankı
kullanılarak Eylül ve Ekim ayları haricindeki diğer 10 ayda tamamen yağmur
suları ile ailenin su ihtiyacı karşılanabilmektedir.
• Günümüzde özellikle, önemli miktarlara ulaşan sulama suyu ihtiyacı için
genellikle içilebilir şebeke sularının kullanılması, hem çevresel hem de
ekonomik açıdan önemli bir kayıptır. Bunun için bazı toplu konut alanlarında,
atıksuların dönüştürülerek yeniden kullanılma çabaları olsa da, bunlar henüz
çok yetersizdir.
• Diğer su etkin uygulamalarla birlikte, yağış bakımından uygun bölgelerde
yağmur suyu toplama sistemlerinin kullanılmasıyla çok yönlü yararlar
sağlanacağı açıktır.
Yağmur Suyunun Toplanması- Sarnıç Sistemi
• Sarnıç uygulamaları özellikle yeraltı ve yüzeysel su kaynaklarının kısıtlı olduğu,
buna karşın yeterli yağışın bulunduğu yerler ve merkezi su temini altyapısı
bulunmayan yerleşimler için ideal çözüm olarak sunulmaktadır.
• Sarnıçların kullanılabileceği yerler arasında kırsal alanlar, kıyı bölgeleri, kurak,
yarı kurak alanlar, adalar ve dağınık yerleşimler yer almaktadır.
• Tipik bir sarnıç sistemi 4 bileşenden oluşmaktadır. Bunlar;
Yağmur suyunun binaların çatılarından veya zeminden toplanması,
Oluk sistemi ile iletiminin sağlanması,
Yağmur suyu deposunda biriktirilmesi,
Arıtılarak bina içine iletilmesidir.
• Şehir, kasaba ve köylerin su ihtiyacı yağış, yüzeysel ve yeraltı sularından temin
edilmektedir.
Yağmur Suyunun Toplanması- Sarnıç Sistemi
• Yağmur suları sarnıç adı verilen depolarda toplanmaktadırlar. Sarnıçlar
genellikle yere gömülü olarak ve su sızdırmayacak biçimde yapılırlar. Çatı,
teras ve temiz beton avlulardan toplanan sular sarnıca verilmektedirler.
• Sarnıca verilen yağmur suyunun kumdan (filtre) süzülmesi gerekmekte olup,
bu amaçla silis kumu kullanılmaktadır. Alt 1/3’lük kısmı çakıl üst tarafı ince
kumla meydana getirilmiş yaklaşık olarak 1m yüksekliğinde bir kum filtresi
iyi sonuç vermektedir.
Yağmur Suyunun Toplanması- Sarnıç Sistemi
• Ancak kum filtresinin sarnıç içine yapılması halinde, kum tabakasının %40’ı
kadar boşluk olduğundan sarnıç hacmi gerekenden çok büyük çıkabilmektedir.
• Bu sakıncayı gidermek için süzme kumunu geliş borusu veya su alma borusu
etrafına koymak, zamanla kirlenen kumları değiştirmek ya da en azından
kirlenen kumları yıkamak gerekmektedir.
• Daha geliştirilmiş sarnıçlarda yağmur suyu, bir dinlendirme ve süzme işleminden
geçmektedir.
Yağmur Suyunun Toplanması- Sarnıç Sistemi
• Çakıl ve ince kumdan yapılan 1,40 m yükseklikteki kum süzgeci suda bulunan
asılı kirlerle yüzücü maddeleri süzmekte ve su alma kuyusuna temizlenmiş
suyun geçmesini sağlamaktadır.
• Suyun temiz kalması bakımından sarnıçtan suyun kovalarla değil tulumba ile
alınması doğru olmaktadır.
Yağmur Suyunun Toplanması- Sarnıç Sistemi
Gelişmiş Yağmur Suyu Toplama Sistemleri
Sızdırma
• Sızdırma yağmur suyunun en kolay kullanım şeklidir.
• Yeraltına sızdırılan su, yeraltı sularının rejenerasyonu (besleme) ve
korunmasında kullanılan yöntemlerden biridir. Aynı zamanda, yeraltı suyunu
başlangıçtaki seviyesine yeniden ulaştırmanın en kolay yoludur.
• Yeraltı suyunun doğal yollarda kendini yeniden oluşturması %20–50 oranında
yağmur suyuna dayanmaktadır.
• Öncelikle toprağın doğal olarak sızdırmaya uygun olduğu tespit edilmelidir.
• Tanklarda toplanan yağmur sularının kullanılması için sağlanması gereken
temel şart, suyun saflığını bozan maddelerin bulunmamasıdır.
Gelişmiş Yağmur Suyu Toplama Sistemleri
• Sızdırma oranını artırmak için bir diğer olanak da park alanlarında ya da
kamusal alanlarda bazı özel taşların kullanılmasıdır.
• Bu taşlar yüksek geçirgenliğe sahiptir ve sağanak yağmurlarda bile yağmur
suyunun süzülüp yeraltı suyuna karışması için uygun ortam oluştururlar.
• Taşların geçirgenliğinin sağlanması sırasında önemli bir önkoşul da “temiz”
üretim tekniklerinin kullanılıyor olmasıdır.
• Kesinlikle zemin beton ile kapatılmamalıdır.
• Yağmur suyunun toprağa geçirgenliği sağlanmalıdır.
• Sızdırmanın avantajları olarak kanalizasyon sisteminin taşıyacağı yükü
azaltmaktadır. Dolayısıyla, şebeke ve kanalizasyon sisteminin maliyetleri
aşağıya çekilmektedir.
• Kanalizasyon şebekesine rastgele sızan sulara karşı daha fazla güvenlik
önlemleri almaya gerek kalmamaktadır.
• Yağmur sularının ve sızdırma sistemlerinin kullanımının avantajları ise; atıksu
arıtım maliyetlerinin azaltılması, yağmur suyu tankı yapmanın kolay yolu, sel
ve taşkınların verdiği zararın azaltılmasıdır.
Gelişmiş Yağmur Suyu Toplama Sistemleri
Yüzeyden Su Toplama
• Yağmur suyunun yüzeyden toplanmasına ilişkin teknik konular ve yapım
türleri (zift çatı-asbest beton çatı-metal platform çatı) bulunmaktadır.
• Aşırı derecede kirli çatıları bulunan yapılardan toplanan yağmur suları,
yağmur suyu toplama tankında toplanmamalıdır.
• Ziftli çatıdan toplanan sular genellikle sarı renkli olup, tuvalette ve bahçe
sulamada kullanılmasının önerilmesine neden olacak şekilde özel bir
kokuya sahiptir. Ancak, bu suların bakteriyolojik bakımından zararsız
olduğu kanıtlanmıştır.
• Çökeltme yöntemiyle arıtılan su, tüketim için pompayla transfer edilir. Su
seviyesi otomatik olarak kontrol edilir.
• Asbest-beton çatı çözülmeye eğilimlidir. Bu durumda toplanan sular,
asbest yüzdesine bağlı olarak sadece tuvaletler için kullanılabilir.
Gelişmiş Yağmur Suyu Toplama Sistemleri
• Metal platform çatı, özellikle de karışık metalle kaplanmış çatılardan
toplanan sular çamaşır yıkama ya da bahçe sulaması için kullanılmaya
elverişli değildir. Bu sular yalnızca tuvaletlerde kullanılabilir.
• Yağmur suyu toplama tankı su tedarikini sağlamakla birlikte çökeltme işlemi
yoluyla yağmur suyunun arıtılmasını da sağlar.
Gelişmiş Yağmur Suyu Toplama Sistemleri
Filtreleme Sistemleri
• Çakıl taşı filtreleri hiç bir bakım masrafı gerektirmemektedir. Bu durum yeni
filtre sistemlerindeki gelişmeyi göstermektedir (yılda bir ya da iki kez
temizleme gerektirir).
• Mekanik filtrelerden geçirilen yağmur suyu ise, tuvalet temizliği, çamaşır
makinesi ve bahçe sulaması için kullanılabilir.
• Filtreleme, yağmur suyunun kullanımı için önemli bir koşul olan büyük
miktarlarda kirleticinin sudan ayrılmasını sağlayan teknolojik bir işlemdir.
• Filtreleme sisteminin kurulumunun erişilebilir bir yere yapılması çok
önemlidir, bu şekilde periyodik muayene ve temizliğin yapılması garanti altına
alınmış olur.
• Kolayca temizlenebilen ancak yaprak, kum gibi kirleticilerin su tankına
girmesini önleyen filtrelerin kullanılması önerilmektedir.
Gelişmiş Yağmur Suyu Toplama Sistemleri
Gelişmiş Yağmur Suyu Toplama Sistemleri
Modüler Yapı
• Yıllar önce tek tek parçalar karmaşık bir yolla birleştirilirken, şimdi önceden
monte edilmiş yalnızca iki parçanın birleştirilmesi yeterlidir.
• Modüler sistemler sayesinde kolay montaj ve düşük maliyetler, sistemin
bakımında bina bakımı için gereken diğer bilinen hizmetlere göre (örneğin ısı
mühendisliği) daha kolay ve güvenilir hale gelmiştir. Birinci modül filtre, tank
ve toplama borularını içerir. İkinci modül basınç kontrolü ve toplama
borularını içerir.
Gelişmiş Yağmur Suyu Toplama ve Dağıtım Sistemleri
• Konut içerisinde yağmur suyu tesisatının kullanıldığı sistemler çeşitlidir.
• Yağmur suyu tesisatının kullanıldığı sistemler (tekli sistem) şebekenin yağmur
suyu tesisatını beslediği sistemler,
• Yağmur suyu tesisatı ile şebekenin birbirinden bağımsız olarak kullanıldığı
sistemler (çiftli sistem) şeklinde farklı uygulama seçenekleri bulunmaktadır.
• Konut içerisinde basit bir yağmur suyu toplama sisteminde (tekli sistem),
çatıdan toplanan yağmur suyu, büyük parçaları tutan filtreden geçirildikten
sonra yağmur suyu deposuna gelmektedir.
• Su, yağmur suyu deposundan çamaşır makinesi ya da tuvalet rezervuarı gibi
konut içerisinde ihtiyaç duyulan alanlara pompalanmaktadır.
Gelişmiş Yağmur Suyu Toplama ve Dağıtım Sistemleri
• Bu sistemde sistemin ilk kurulum maliyeti dışında, toplanılan yağmur suyuna
ücret ödenmemektedir. Ancak yağmur suyunun az olduğu dönemlerde ya da
yağmur suyu toplama sisteminde herhangi bir sorun çıktığında binada oluşacak
su kesintisi bu sistemin zayıflığıdır.
Şebekenin yağmur suyu sistemi ile doğrudan beslenmesi (a)
• Şebeke ile yağmur suyu tesisatı birbirine bağlı durumdadır. Yağmur suyunun az
olduğu dönemlerde yağmur suyu tesisatı şebeke ile beslenerek, bina içerisinde
çamaşır makineleri ve tuvalet rezervuarlarında kullanılmaktadır.
• Bina içerisinde ek bir alana ihtiyaç olmaması bu sistemin üstünlükleri olmakla
birlikte yağmur suyu kullanılamadığı zaman, ana şebekedeki suyun
pompalanması için pompanın harcadığı enerji maliyeti, pompa bakım
masrafları, kontrol mekanizmasının daha pahalı ve karışık olması, bina içerisinde
su kullanımının olduğu her zaman pompa çalışması sistemin zayıflıklarıdır.
Gelişmiş Yağmur Suyu Toplama ve Dağıtım Sistemleri
Şebeke suyu ile yağmur suyu tesisatının bina içerisinde (çatı arasında) bir depoda
birleştirilmesi (Yerçekimi sistemi ya da çatı deposu sistemi ile dağıtım) (b)
• Bu sistemde çatı arasında bulunan depoya hem yağmur suyu tesisatı hem de
şebeke suyu gelmektedir. Sistem, yağmur suyunun depoya dolması ve
sonrasında bina içerisinde pompaya ihtiyaç duyulmadan çamaşır makinesi ve
tuvalet rezervuarlarına yerçekimi ile iletilmesi şeklindedir.
(a) (b)
Gelişmiş Yağmur Suyu Toplama ve Dağıtım Sistemleri
Yağmur suyu tesisatı ile şebekenin birbirinden bağımsız olarak kullanıldığı
sistemler (çiftli sistem)
Bu tip sistemlerde yağmur suyu tesisatı ana şebeke ile beslenmemekte, bunun
yerine her iki sistemde de (yağmur suyu tesisatı ve şebeke) bağımsız olarak
konut içerisinde tuvalet rezervuarı ya da çamaşır makinesinde
kullanılmaktadır.
Her iki sistem tuvalet rezervuarı ya da çamaşır makinesine kadar uzatıldığı için ek
bir maliyet oluşmamaktadır.
Gelişmiş Yağmur Suyu Toplama ve Dağıtım Sistemleri
Depo Tesisatı
Binalarda Yağmur Suyunun Kullanılmasına İlişkin
Dünya’daki ve Türkiye’deki Mevzuat ve Teşvikler
• Dünya’da Yeşil Bina Sertifikasyon Sistemleri bu konudaki gelişmelere ve verilen
öneme örnek teşkil etmektedir. Su tüketiminin azaltılması konusunda gelişen
teknolojiler ile birlikte her ülke, yönetmelik, standart ya da bilimsel nitelikteki
kılavuzlar ile bu teknolojilerin kullanım şeklini belirlemiş ve yaygınlaşmasını
sağlamıştır.
• Yeşil bina değerlendirme sistemlerinin temeli sürdürülebilir tasarımlara
dayanmaktadır.
• Binalarda sürdürülebilir kaynakların sürekli tüketilmesi yerine tüm kaynakların
mümkün olduğunca az tüketilmesi, tekrar kullanılması ya da geri
dönüştürülmesini kapsayan değerlendirme sistemleri farklı ülkelerde farklı
isimlere sahiptir.
• Ülkemizde henüz mevcut bir Yeşil Bina Değerlendirme Sistemi
bulunmamaktadır. Ancak, hazırlanma sürecindedir. Dolayısıyla, su korunumuna
ilişkin teknolojilerden binalarda yağmur suyunun kullanılması da henüz yaygın
şekilde gerçekleşmemektedir.
Yağmur Suyu Toplama ve Kullanma Sistemleri –
Uygulama Örnekleri
• New York Dünya Ticaret Merkezi. Bu gökdelende yağmur suları çatıda
toplanarak etraftaki parkın sulanmasında ve bu binanın soğutulması için
saklanmaktadır ki bu işlem bina soğutmasında kullanılan enerjide %25 oranında
tasarruf sağlamaktadır.
• Frankfurt Havaalanı B Terminali yağmur suyu, sulama ve tuvalet yıkama amaçlı
kullanılmaktadır.
• Almanya Marburg Tenis Kortu ise dışarıdan temin edilen yağmur suyu ile
sulanmaktadır.
• Überlingen Bommer Otomobil Yıkama Tesisi, yağmursuyu araç yıkanmasında
kullanılmaktadır.
• Berlin Sony-Center ise 25 katın 14’ünde tuvalet rezervuarlarında yağmur suyu
kullanılmaktadır.
• Amerika Birleşik Devletleri ise, 100.000’lerce evde yağmur suyu depolama
sisteminin olduğu bilinmektedir. Bunların çoğunun bahçe sulama ve bitki
yetiştirme amaçlı, %20’lik bir kesiminin ise içme suyu amaçlı olduğu
bilinmektedir.
• Teksas eyaletinin merkezinde tüm ihtiyacını yağmur suyundan karşılayan
400’den fazla sistem vardır. Sadece Austin şehrinde 6000 depolama varili
yerleştirilmiştir.
Yağmur Suyu Toplama ve Kullanma Sistemleri –
Uygulama Örnekleri
• Siemens fabrikası Türkiye yeşil bina derecelendirme sertifikası LEED’i alan ilk
fabrika olma özelliğine sahip olduğu görülmektedir. Siemens’in bu uygulamaya
geçen yeni fabrikasında yağmur suları çatıya kurulan sistem ile toplanmakta
ve sulama suyu olarak değerlendirilmektedir.
• Ankara Eser Holding Genel Müdürlüğü Binası ise ilk LEED Platin sertifikalı
proje özelliğini taşımaktadır. Bu bina uluslararası sıralamada da ilk 10’a
girmiştir.
• Unilever Ümraniye Ofisi ise Türkiye’nin ilk LEED Gümüş sertifikasına sahip
projesidir. Bu binada da %40 su tasarrufu sağlanmaktadır.
• LEED Gold sertifikasına ise, Sabiha Gökçen Havalimanı sınırları içerisinde
kurulu THY- Pratt Whitney Uçak Motoru Bakım Merkezi Binası sahiptir. Tüm
bu belgeli binalarda yağmur suyu toplama ve arıtma sistemleri mevcuttur.
• Türkiye’nin nanoteknoloji konusunda önemli bir merkezi olan Sabancı
Nanodam Teknoloji Merkezi de LEED Gold ve BREEAM Very Good
sertifikasına sahiptir. Bu merkezde yağmur suyu depolanmasının yanı sıra su
tasarruflu armatürlerde kullanılmıştır.
Genel itibariyle, binalarda su tüketimini azaltmak amacıyla su tasarrufu
stratejilerinden olan yağmur suyu kullanılmasına ilişkin Türkiye’deki örneklerin
oldukça kısıtlı kaldığı görülmektedir.
Bölgesel Su Hasadı
• Geleneksel sulama yöntemlerinin yerine Su Hasat Yöntemleri (SHY) artık
günümüzde tercih edilmektedir.
• Bu yöntemler yağış sularını toprağa girmeden yüzeysel akış veya taşkın
formunda toplamayı esas alır.
• Su hasadı yapıları, yetersiz yağış ve bu yağışın düzensiz dağılımı nedeniyle su
eksikliğinin yaygın olduğu kurak ve yarı kurak alanlarda ürün alamama riskini
düşürerek ve ürün artışını sağlayarak işlenebilir alanların üretkenliğini artırma
potansiyeline sahiptirler.
• Ayrıca yağmurun düştüğü yerde tutulması ve toprak profilinde depolanması
şeklinde de su hasadı teknikleri uygulanmaktadır.
• Su hasadı teknikleri, toprak erozyonu ve sedimentasyonu azaltma ve toprakta
su depolanmasını ve toprak verimliliğini artırma aracı olarak uzun zamanlardır
kullanılmaktadır.
Bölgesel Su Hasadı
• Su hasadı teknikleri işlenen tarım alanlarında uygulanırken su hasadı yapıları
doğal ve ormanlık alanlardan gelen yüzey akışının depolanması ve tarım
alanlarında kullanılması şeklinde uygulandığı gibi topografik yapının ve
yerleşim yerlerinin uygunluğu çerçevesinde çeşitli açık kanal yapıları ile
gölet, lagün gibi rekreasyon alanlarının oluşturulmasında da başarılı bir
şekilde kullanılabilir.
• Böylelikle bölgesel anlamda su tüketiminden büyük oranda tasarruf edilmiş
olunur.
• Su hasadı teknikleri 4 grup altında incelenmektedir.
-Çatı yüzeyinden su hasadı,
-Mikro havza su hasadı,
-Makro havza su hasadı,
-Taşkın hasadı.
Bölgesel Su Hasadı
• Su hasadının yapılması düşünülen arazide iklim-toprak-arazi örtüsü ve alan
kullanım amaçları dikkate alınarak bir peyzaj planlaması gerekmektedir.
• Peyzaj tasarımında ilk dikkate alınması gereken doğal tür kullanımıdır.
• Bunun yanında özellikle su sorunu olan bölgelerde kuraklığa dayanıklı veya
az sulamayı gerektiren türler seçilmelidir.
Contents